Od miasta przy rzece do poparcia Szwedów...

Około 160 skoczan w ostatnich dniach wzięło udział w specjalnej inscenizacji, która miała przybliżyć historię ich miasta. Skoki w tym roku świętują 650-lecie istnienia. Są starsze od Wągrowca.

- Historia Skoków sięga 1367 roku. Wówczas to za sprawą rycerza Janusza z Podlesia powstało miasto. Na ten właśnie rok datowany jest akt lokacyjny Skoków. Pergamin na którym go spisano niestety zaginął, jednak niedawno Iwona Migasiewicz ze Skoków odnalazła jego odpis. Dzięki temu zdarzeniu podczas inscenizacji mogła zostać wykorzystana treść tego niezwykłego dokumentu - wyjaśnia Marcin Moeglich z wągrowieckiego muzeum. Jak przyznaje historyk, odzyskany akt lokacyjny rzuca nowe światło na historię Skoków. Początkowo twierdzono, że nazwa ta dotyczyła leśnej dąbrowy. - W odnalezionym odpisie aktu lokacyjnego nie wystąpiło słowo „dąbrowa”. Mowa jest natomiast o lokowaniu miasta nad brzegiem rzeki. To najprawdopodobniej właśnie od przeprawy, „miejsca skoku nad rzeką” swoją nazwę wzięły Skoki - wyjaśnia historyk.Jak przyznaje, po powstaniu miasta do Skoków przeniósł się sam jego właściciel.

- Lokacja miasta nie była tanim przedsięwzięciem. Osoba, która decydowała się na taką inwestycję, musiała być bardzo majętna. Przez kilka lat, zanim miasto zaczęło generować jakikolwiek dochód, Janusz musiał inwestować m.in. w budowę świątyni i okazałego dworu w którym zamieszkał - przyznaje historyk. Pierwotne Skoki najprawdopodobniej zajmowały teren wokół dzisiejszego rynku. Liczba skoczan w XIV wieku nie jest znana. Wynosiła jednak zapewne nie więcej niż 200-300 osób. Z czasem miasto zaczęło się rozwijać. - Rozwój miasta był związany z jego położeniem na szlaku komunikacyjnym łączącym Poznań z Pomorzem. Wkrótce na tym samym szlaku powstały kolejne miasta, a wśród nich także Wągrowiec - przyznaje historyk. W XVI wieku Skoki odkupiła rodzina Latalskich. To w tym czasie powstał nowy kościół pod wezwaniem świętego Mikołaja. W XVI wieku, do połowy kolejnego stulecia, nastąpił znaczny rozwój Skoków. Istniała tu jedna z największych w Wielkopolsce gmin braci czeskich (ruch społeczno-religijny, który wyłonił się z husytyzmu w drugiej połowie XV wieku - dop. red.). To także czas kiedy miasto przeszło na własność rodziny Rejów. Wielkie zasługi dla rozwoju miasta wniósł m.in. Andrzej Rej, potomek Mikołaja Reja. Do Skoków przybywali nowi osadnicy, często wysoko wykwalifikowani rzemieślnicy, uchodzący do tolerancyjnej Rzeczypospolitej przed prześladowaniami religijnymi. W sąsiedztwie starego miasta powstało wówczas przedmieście „na Piasku” - wyjaśnia historyk.

Za sprawą ewangelickich właścicieli, Skoki były ostoją dla mieszkańców wyznań reformowanych. XVII wiek to także okres potopu szwedzkiego. W początkowym okresie „potopu” Skoki wciąż mogły się rozwijać i bogacić, podczas gdy większość innych miast ulegała zniszczeniu… Ówczesny właściciel miasta, wraz ze społecznością Skoków, poparł króla Szwecji Karola Gustawa, który również był protestantem - przyznaje historyk. Co ciekawe, król Szwecji został nawet ojcem chrzestnym jednego z synów Andrzeja Reja. Losy wojny jednak odmieniły się. Popierany przez skoczan Karol Gustaw został zmuszony do wycofania się z terenu Polski. Na miasto zostały nałożone kary. - Dla Skoków zakończył się „złoty wiek” - wyjaśnia Moeglich. Świętujące w tym roku 650-lecie istnienia Skoki znów przeżywają boom. Jak informowaliśmy przed tygodniem to właśnie tu najchętniej chcemy osiedlać się spośród wszystkich gmin powiatu.